Kritisizm Nedir Felsefe Kısaca?
Kritisizm, felsefi düşüncede doğruluk iddialarını sorgulama, mantıksal analiz yapma ve objektif bir bakış açısıyla bilgiyi değerlendirme sürecidir.
Hızlı okuyabilme, sadece kültürel bir özellik olmamakla birlikte üniversite sınavı gibi ciddi bir sınavda size önemli avantajlar sağlar. Üniversite sınavında daha fazla puan ve sıralama yapmak ister misiniz? Cevabınız “evet” ise sizi de YKS İçin Hızlı Okuma Teknikleri Eğitimimize bekliyoruz.
Kritisizm Ne Demek Felsefe
Kritisizm, genel olarak felsefi düşünce ve sorgulamada kullanılan bir yöntem veya tutumu ifade eder. Bu yöntem, herhangi bir konuyu ele alırken şüpheci bir yaklaşım benimseyerek, iddiaları sorgulamayı ve doğruluklarını test etmeyi hedefler. Kritisizm, felsefi düşüncenin temel taşlarından biridir. Ve bilgiyi elde etme ve değerlendirme sürecinde önemli bir rol oynar.
Kritisizm, özellikle antik Yunan felsefesinde önemli bir yer tutar. Sokrates’in yöntemi, bir konuyu sorgulama ve doğru bilgiyi bulma sürecinde kritik düşünceyi vurgular. Daha sonra, Platon ve Aristoteles gibi düşünürler bu yöntemi geliştirmiş ve felsefi düşüncenin temelini oluşturmuşlardır.
Kritisizmin temel prensiplerinden biri, hiçbir iddianın kesin olarak kabul edilmemesi gerektiği ve her iddianın sorgulanabilir olduğudur. Bu nedenle, kritik düşünce, mevcut bilgiyi sorgulamayı, yanlışları tespit etmeyi ve daha doğru veya tutarlı bir anlayışa ulaşmayı amaçlar.
Kritisizm, ayrıca mantıksal tutarlılık ve argümanların geçerliliği üzerine odaklanır. Bir iddianın doğruluğunu belirlemek için mantıksal çıkarımlar ve kanıtlar kullanılır. Kritik düşünce, duygusal veya ideolojik ön yargılardan kaçınarak, objektif bir şekilde bilgiyi değerlendirmeyi ve sonuçlara ulaşmayı amaçlar.
Modern zamanlarda, bilim, felsefe, tıp ve diğer alanlarda kritik düşünce çok önemlidir. Bilim insanları, hipotezleri test etmek ve sonuçları yorumlamak için kritik düşünceyi kullanır. Felsefeciler, kritik düşünceyi farklı düşünce sistemlerini analiz etmek ve felsefi problemleri çözmek için kullanır.
Sonuç olarak, kritisizm felsefi düşünce ve sorgulamanın temelini oluşturan bir yaklaşımdır. Şüphecilik, mantıksal analiz ve objektiflik gibi prensipler üzerine kuruludur. Ve bilgiyi değerlendirmek ve anlamak için önemli bir araçtır.
Kritisizm Özellikleri
- Şüphecilik: Kritisizm, herhangi bir iddianın doğruluğuna kesin olarak inanmamayı ve şüpheci bir tutum benimsemeyi içerir.
- Mantıksal Analiz: Kritisizm, iddiaları mantıksal olarak analiz ederek, çelişkileri ve tutarsızlıkları tespit etmeyi amaçlar.
- Objektif Değerlendirme: Bilgiyi değerlendirirken duygusal veya ideolojik ön yargılardan kaçınılarak, objektif bir bakış açısıyla yaklaşılır.
- Sorgulama: Kritisizm, mevcut bilgiyi sorgulamayı ve her iddianın geçerliliğini test etmeyi içerir.
- Doğruluk Arayışı: Kritisizm, doğru bilgiye ulaşma çabasını yansıtır. Ve bilginin temelini sağlam kanıtlar ve mantıksal çıkarımlar üzerine kurmayı amaçlar.
- Açık Fikirlilik: Kritisizm, yeni kanıtlar veya argümanlar ortaya çıktığında fikirlerin değişebileceğini ve gelişebileceğini kabul eder.
- Eleştirel Düşünme: Kritisizm, eleştirel düşünme becerilerini geliştirerek, bilgiyi değerlendirme sürecini yönlendirir.
- Hipotez Testi: Bilimsel yöntemde olduğu gibi, kritisizmde de hipotezler test edilir ve sonuçlar doğruluklarına göre değerlendirilir.
- Kritik Tutum: Kritisizm, bilgiyi kabul etmeden önce onu sıkı bir eleştiriye tabi tutmayı gerektirir.
- Açıkça Tanımlanmış Kavramlar: Kritisizmde kullanılan kavramlar net bir şekilde tanımlanır. Ve ifade edilir, böylece anlaşılmazlık ve yanlış anlamalardan kaçınılır.
- Tutarlılık Arayışı: Kritisizm, düşüncelerin ve iddiaların birbiriyle uyumlu ve tutarlı olmasını sağlamaya çalışır.
- Bilgiyi Değerlendirme Yöntemleri: Kritisizm, bilgiyi değerlendirirken farklı yöntemler kullanır. Mantıksal çıkarımlar, deneysel veriler, gözlem ve akıl yürütme gibi.
- Bağımsızlık: Kritisizm, dış etkilere karşı bağımsız bir düşünme sürecini teşvik eder. Ve kendi doğrularını bulma çabası içindedir.
- Sistemli Yaklaşım: Kritisizm, düşüncelerin ve iddiaların sistematik bir şekilde incelenmesini ve düzenlenmesini sağlar.
- Sürekli İyileştirme ve Değişim: Kritisizm, mevcut bilgiyi sürekli olarak gözden geçirme ve yeni bilgilerle güncelleme esasına dayanır. Böylece bilgi birikimini artırır ve geliştirir.
İnsan zihni, dış dünyadan gelen verilere dayanarak bilgi edinir. Felsefede kritisizm, bu bilgi anlayışlarını sorgulamayı ve eleştirmeyi hedefler.
Immanuel Kant’ın felsefesinde, kritisizm insan zihnindeki bilgiyi tartışır. Kant’a göre, bilgimiz sadece deneyden gelen verilere dayanmaz. A priori bilgi de içerir.
Akıl ve deneyin sentezinde yatarak, insan zihni genel olarak mutlak bilgiye ulaşabilir. Ham madde olarak algılanan dış dünya ile insan zihni arasındaki ilişki, kritisizmin temel konularından biridir.