Duygusal Zeka Nedir?

Yapılan araştırmalar doğrultusunda ortaya çıkartılan zeka tiplerinden bir tanesi de duygusal zeka. Peki, duygusal zeka nedir?

Birbirinden farklı pek çok zeka türü olduğu bilinmekte. Yapılan araştırmalar doğrultusunda ortaya çıkartılan zeka tiplerinden bir tanesi de duygusal zeka. Bu nedenle günümüzde IQ testlerinin yanı sıra duygusal zekayı tespit etmek için uygulamanın EQ testlerine de rastlanmakta. Peki, duygusal zeka nedir?

Emotional Quotient olarak da açılan EQ, duygusal zekayı tanımlamak için kullanılmaktadır. Duygusal zeka, kişilerin sosyal becerileri ve duygularını kontrol noktalarında pek çok kişiye oranla çok daha gelişmiş olduklarını göstermektedir. Duygusal zeka, kişinin sezgisel ve duyusal anlamda sahip olduğu zeka türüdür. Her insanda IQ olduğu gibi EQ bulunsa da hepsinde aynı gelişmişlik seviyesine rastlanmaz.

Duygusal zekası yüksek olan kişiler kendi duygularına ve başkalarının duygularına özen göstererek hareket ederler. Dünyayı analitik olanların aksine daha duygusal olarak gören ve bakış açılarına duyguları üzerine oluşturan bu zeka türüne sahip kişiler; hayatta aldıkları kararları duygusal olarak verirler. İnsani ve sosyal becerileri son derece gelişmiş olan duygusal zeka türüne sahip kişiler genellikle dünyayı duygusal bir çerçeveden izlerler.

Duygusal Zekanın Gelişmiş Olduğunu Nasıl Anlarız?

Duygusal zekası gelişmiş olan kişiler insan ilişkilerinde pek çok kişiye oranla çok daha başarılı olurlar. İnsanlarla aralarındaki ilişki noktasında son derece becerikli olan ve genel iletişim becerileri yüksek olan duygusal zekaya sahip kişiler, sosyal incelemeler göz önünde bulundurulduğunda IQ'su yüksek kişilere oranla çok daha rahat bir şekilde topluma uyum sağlarlar.

Duygusal zekânin gelişmiş olduğunu gösteren bir diğer nokta ise kişinin kendi duygularını da başkalarının duygularını da gözeterek hareketlerine yön veriyor olmasıdır. Bir şeyi uygulamadan önce bunun başkalarını ve kendisi nasıl etkileyeceğini düşünerek ve duygusal bakarak karar veren bir kişiyi gördüğünüzde yüksek ihtimalle o kişinin duygusal zeka türüne sahip bir insan olduğunu anlayabilirsiniz.

Duygusal zekası gelişmiş olan kişiler insan ilişkilerinde kontrol altında olmaktan da başkalarını kontrol altında tutmaktan da hoşlanmazlar. Onlar için önemli olan karşılıklı olarak duygusal alışverişin doğru bir şekilde sağlanmasıdır. Herhangi bir üstünlük belirtisinden haz etmeyen duygusal zekaya sahip kişiler bu noktada IQ'su gelişkin kişilerle ters düşerler. IQ seviyesi gelişkin kişilerde genellikle kendisinin iyi olduğunu ispatlama ihtiyacına rastlanırken duygusal zekaya sahip kişilerin çok daha rahat bir şekilde hareket ettikleri herhangi bir üstünlük kurma çabası içerisine girmedikleri görülmektedir.

Duygusal Zekası Gelişmiş Kişilerin Özellikleri Nelerdir?

Duygusal anlamda yetkinleşmiş ve bu alandaki zekasını geliştirmiş kişilerde görülen ortak bazı belirtiler ve özellikler bulunmaktadır. Bu noktada duygusal zekaya sahip kişilerin özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Duygusal zekası yüksek olan kişiler kendi duygu ve düşüncelerini tanıma noktasında çok daha beceriklidir. Kişinin kendini çözümlemesi bazı zamanlarda zorlayıcı olabilse de EQ'su gelişmiş olan kişilerde bu yeteneğin çok daha üst düzeylerde olduğu ve kendilerini tanıma noktasında daha becerikli oldukları bilinmektedir.
Duygusal kontrolü sağlayabilme de bu zeka türüne sahip kişiler için çok daha kolaydır. Onlar tutkularının ve hazlarının kurbanı olmaktan korunabilir ve duygusal zayıflıklardan çok daha rahat uzaklaşabilirler.
Duygusal zekası gelişmiş kişilerde görülen bir diğer özellik ise kendi hedeflerini belirleyerek onlara doğru ilerlemeyi çok daha rahat yapabiliyor olmalarıdır. IQ seviyesi yüksek bazı insanlarda güdülenme ihtiyacı ve bir zorlanma ile birlikte araştırma sürecinin tetiklenmesi mümkünken; duygusal zekaya sahip insanlar güdüleyici bir etkene ihtiyaç duymazlar. Onlar kendileri bir çalışmayı yürütmeyi isterler ve bu çalışma üzerine de odaklanarak rahatlıkla ilerleme kaydedebilirler.
Sosyal beceriler ve insan ilişkileri noktasında da duygusal zekaya sahip kişilerin çok daha başarılı olduğu görülmektedir. Onları inanılmaz bir empat olarak ele almak mümkündür.
Sosyal sorumluluk projeleri ve toplumsal etkinliklerde de duygusal zekası yüksek kişilerin çok daha rahat ve fazla rol oynadığı görülmektedir.
Duygusal zekası gelişmiş kişilerin grup çalışmalarına çok daha yatkın oldukları da bilinen bir gerçektir.

Duygusal Zekayı Geliştirmek İçin Neler Yapılabilir?

Kişinin duygusal zekasını geliştirebilmek ve ilerleme kaydedebilmek için yapabileceği en etkili şeylerden bir tanesi meditasyondur. Bununla birlikte zeka türlerini ve kişilik tiplerini çok daha rahat anlayabilmek için kişilik tipleri ve enneagram konuları üzerinde de durulabilir.

Duygusal zekayı etkileyen en önemli şeylerden bir tanesi de empati yeteneğinin gelişmişliğidir. Bu noktada empati geliştirme yöntemleri üzerine de bir öğrenim görülebilir. Aynı zamanda sosyal becerilerin küçümsenmemesi de son derece önemlidir. Bu noktada iletişim eğitimi de etkili olabilecek bir diğer öğrenim alanıdır.

Duygusal Zekaya Sahip Olduğumu Nasıl Anlarım?

Kişinin duygusal zekaya sahip olduğunu anlayabilmesi için geliştirilmiş pek çok test bulunmaktadır. Bunun yanı sıra şu işaretlere bakarak da duygusal zekanın gelişmiş olup olmadığını anlayabilirsiniz:

Duygusal zekaya sahip kişilerin kendini ifade noktasına daha becerikli olduğu bilinmektedir. Buna bağlı olarak da bu kişilerin kelime hazineleri çok daha geniştir. Sizin kelime hazineniz de gelişmişse, duygusal zekaya sahip olduğunuzu gösteren işaretlerden bir tanesi bu olabilir.
Bir şeyleri merak etmek ve merak uğruna araştırmalar gerçekleştirmek de duygusal zekanın göstergelerinden bir tanesidir. Hiç tanımadığınız kişilere karşı dahi bir merak duygusu besliyor musunuz? İşte bu da yüksek EQ seviyesine sahip olduğunuzu gösterebilen noktalardan bir tanesidir.
İyi bir empat mısınız? Duygusal zekası gelişmiş olan kişilerin empati kurma noktasına çok daha yetenekli oldukları biliniyor. Empati kurmayı gücünüz ve karşınızdakini anlayabilme seviyeniz yüksekse bu da duygusal zekaya sahip olduğunuzu gösterebilir.
Kin tutmamak, insanlarla aradaki iletişim sağlam tutmak da duygusal zeka göstergeleri arasında yer almaktadır.
Hata yapmaktan korkmuyorsanız ve herhangi bir karşılık beklemeden iyilik yapmaya eğilimli iseniz bu da duygusal zekanızın yüksek olduğunu gösterebilen etkenlerdendir.
Mükemmeliyetten uzak mı duruyorsunuz? Duygusal zekası yüksek olan kişiler sahip olduklarının kıymetini bilen ve mükemmeliyete ulaşmak için büyük bir arzu duymayan kişilerdir. Onlar hayatta kusurların da var olabileceğini bilirler. Bu nedenle de mükemmeliyetçi insanların duygusal zekaları daha az gelişkin olur. Duygusal zekanızın gelişmiş olduğunu gösteren belirleyici noktalardan bir tanesi de mükemmeliyetten uzak duruyor olmanızdır.
Duygusal insanlar dinlemesi gereken noktaları bilirler. İyi bir dinleyici olmak onların doğasında vardır. Bu nedenle de karşısındakini dinleme ve anlama eyleminde olurlar. Siz iyi bir dinleyici misiniz? Eğer cevabınız evetse bu duygusal zekamızın gelişmiş olduğunu gösteren bir işaret olabilir.
Son olarak iyimser bir tutum sergileyip negatif insanlardan uzak mı duruyorsunuz? Yüksek EQ'lu insanlar negatiflikten uzak dururlar. Siz de negatifliğe tahammül edemiyor ve her daim pozitifin peşinden koşuyorsanız bu durum duygusal zekanızın yüksek olduğunu gösterebilir.