Aşırı Stresten Kurtulmanın Yolları

Hayatımızda ne çok strese maruz kalıyoruz öyle değil mi? Peki bu stresten nasıl kurtulacağız?

Stres, yaşam kalitemizi büyük ölçüde düşüren bir tepkimedir. Vücudumuzda üretilen ve bazen dışarıdan maruz kaldığımız stres oranına bağlı kalarak gündelik yaşantımız içerisinde sıkıntılar yaşayabiliyoruz. Bu sıkıntıları aşmanın ve hayatımızı daha kaliteli bir şekilde sürdürmenin yollarını da aramaktan vazgeçmiyoruz elbette.

Aşırı stresli bir anınızda pek çok kez bundan nasıl kurtulacağınızı araştırdığınız olmuştur. Böyle anlarda aşırı stresten kurtulabilmek için öncelikli olarak yapılması gereken derin bir nefes almaktır. Stres, istem dışı verilen ve vücudun belli başlı durumlara bağlı olarak aşırı veya az ürettiği bir tepkimedir. Bu tepkime tamamıyla sağlıksız görülse de bazı durumlarda pozitif stres etkisi de görülebilmektedir.

Stresin olumlu etkileri bulunabiliyor olsa da aşırı stresle baş etmek son derece negatif etkilere sebep olmaktadır. Bu noktada şu ayrımı iyi yapabilmek gerekir: Pozitif stres ve negatif stresin neden olduğu etkiler nelerdir?

Pozitif stres, günlük hayatın akışında örneğin; bir ödev veya iş tesliminde, bizi aşırı rahatsız etmeyecek şekilde ortaya çıkan ve verimimizi artırma noktasında bizi harekete geçiren strestir. Bu stres türünde yetiştirmemiz gereken işe veya yetişmemiz gereken yere tam odaklı hareket edip hızlanmamız ve işi daha kısa sürede tamamlamamız mümkündür.

Negatif stres ise, hayatın akışını bozan ve kişinin günlük yaşamındaki en sıradan işleri yapamamasını sağlayan stres türüdür. Bu stres türü ruh halinizi etkiler, baş ağrısı üretir ve uzun süre olumsuz hem zihinsel hem de fiziksel tepkimelere maruz kalmanıza neden olur.

Stres Oluşumunu Tetikleyen Etkenler Nelerdir?

Stres oluşumunu tetikleyen nedenler nelerdir, sorusunu sıklıkla duyarız. Hayatımızın neredeyse ayrılmaz bir parçası hâline gelmiş stresin nedenleri tek bir başlık altında toplanmaz. Akşam yenilecek yemeğin yapılmasından vücutta çıkmış bir yaraya kadar pek çok şey stres oluşumuna neden olmaktadır. Stresi doğru bir şekilde yönetmediğimiz takdirde olumsuz etkenlerle sık sık karşılaşmanız mümkün.

Stres oluşumunu tetikleyen farklı pek çok başlık bulunsa da bunlardan bazılarını şu şekilde listeleyebiliriz:

• Günlük temel sorumluluklar (Temizlik, yemek…)
• İş yükünün fazlalığı,
• Travmalar,
• Yaşanan sağlık problemleri,
• Psikolojik problemler (anksiyete, depresyon gibi)
• Uykusuzluk,
• Eksik veya sağlıksız beslenme,
• Aşırı kafein tüketimi,
• Yer değişikliği.

Stres oluşumunu esas etkileyen bu başlıkların yanında daha farklı pek çok etken de bulunur. Stresin tetiklenmesi vücuttaki gerginlik düzeyini artırarak çok daha olumsuz sonuçların doğmasına neden olur.

Neden Stres Oluruz?

Stres, vücudun verdiği doğal tepkimelerden birisidir. Hayatta farklı nedenlerle stres oluşumuna neden olan pek çok durum vardır. Bunlardan kurtulmak için stresle başa çıkmaya çalışan kişilerin de yine kendi streslerine yenik düştükleri görülebilir. Stres, vücudun verdiği kimyasal bir reaksiyondur.

Bir konu, durum, kişi veya herhangi bir düşünce dahi vücuttaki stres oluşumunu etkileyebilecek bir faktördür. Bazı durumlarda olumlu etkileri de bulunan stresin üç farklı aşaması bulunmaktadır. Bunlar:

• Akut stres
• Episodik akut stres
• Kronik stres

Bu stres türleri aslında aşamalarla stres şeklinde açıklanabilir. Kronik stres, devamlılığı bulunan ve artık iyileştirilemeyecek bir boyuta gelmiş stres bozukluğuna verilen isimdir. Stres başlangıcı akut olarak başlasa da zamanla episodik akut ve kronik olarak ilerler. Bu da stresin hayatımızdaki kalıcılığına zemin oluşturur. Oysaki stresten kurtulmak, stressiz bir hayat yaşamak için belli başlı adımları izleyerek kurtulma yollarını keşfetmek gerekir.

Stres Belirtileri Nelerdir?

Stres altında yatan nedenler farklı farklı olsa da genellikle stresin yaratmış olduğu sonuçlar ve belirtiler benzerlik göstermektedir. Stres hem fiziksel hem de zihinsel belirtiler oluşturabilmektedir. Aynı zamanda bu belirtiler birbirini tetikleyerek daha farklı ve büyük sorunların oluşumunda da etkin rol oynayabilmektedir.

Stresin sonucunda ortaya çıkan belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Çok uyumak veya insomnia ile boğuşmak
• Konsantrasyon sağlamakta güçlük çekmek
• Dikkat dağınıklıkları yaşamak
• Motivasyonel olarak eksiklik çekmek,
• Kilo değişiklikleri yaşamak
• Hayattan zevk almamak
• Aşırı terlemek
• Çok gülmek veya çok ağlamak (duygusal dengesizlikler yaşamak)
• Baş ağrısı çekmek
• Tik oluşumu
• Obsesyon oluşması

Bu belirtiler ve çok daha fazlası stres oluşumuna bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Stresin temel belirtileri içerisinde daha pek çok şey yer almaktadır. Peki, stres nasıl yenilir?

Stres Nasıl Yenilir?

Stresi yenebilmek için yapılabilecek pek çok şey bulunur. Stres, kalp atışının hızlanmasına ve hatta kasılıp teklemesine neden olabilmektedir. Bu gibi etkenlere bağlı olarak da stresi yenme ve etkilerinden kurtulma noktalarında düzgün bir strateji ve adım takibi gerçekleştirilmelidir.

Stresi yenme noktasında yardımcı olabilecek adımlar şu şekildedir:

1. Nefes egzersizleri yapmak

Kalp atışının dengelenmesi ve stresin azaltılması noktasındaki en etkili yöntem nefesi kontrol altına almaktır. Bizi strese sokan durumlarda öncelikle nefesimiz ve kalp atışımız etkilere maruz kalır. Bu noktalarda iyileşmeye gidebilmek için meditasyon, yoga gibi nefes egzersizleri içeren aktiviteler stresin etkilerinden kurtulmak için yardımcı olabilir.

2. Spor yapmak

Spor yapmak ve vücudu aktif bir şekilde kullanmak da stresin düşmanlarındandır. Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur, sözü boşuna söylenmiş bir söz değildir. Bu noktada doğru sporu seçmek de büyük önem taşır. Derin bir felsefesi bulunan Aikido gibi spor dallarında ilerleme kaydetmek strese karşı savaşınızda önemli ilerleme kaydetmenizi sağlayacaktır.

3. Şarkı söylemek

Şarkı söylemek ruh halimizi dengeleme noktasında her zaman etkili olmaktadır. Mutlu bir anımızda hüzünlü bir şarkıyı dinlemek veya söylemek bizleri hüzünlü bir ruh hâline iter öyle değil mi? Peki olumsuz bir ruh hâlindeyken neden olumlu şarkılar söylemeyelim?! Elbette ki şarkı söyleyerek enerjimizi attığımızda veya hafifçe bir şarkı mırıldandığımızda dahi ruh hâlimiz etkilenebilmektedir.

4. Yürüyüş yapmak

Yürüyüş yapmanın rahatlatıcı ve zihni dinlendirici bir etkisi olduğu araştırmalarla da desteklenmiştir. Bu noktada stresli bir anımızda yürüyüş yapmak, stresimizi yenmek ve dingin bir ruh haline geçiş yapmak için yardımcı olur. Yürüyüş yaparak sizler de stresli anlarda çok daha rahat bir ruh haline geçiş yapabilir ve stresinizi yöneterek çok daha kaliteli bir yaşamın kapılarını aralayabilirsiniz.

5. Yeni hobiler edinmek

Stresli anlarla başa çıkmak ve gündelik hayatın karmaşasından uzaklaşmak için yeni hobiler edinmek ve farklı noktalara odaklanarak hayatınızı şekillendirmek de çok etkili bir yöntem olacaktır. Peki nedir bu yeni hobilerden kasıt? Bir dil öğrenmek, bir eğitim almak, sanat alanında ilerlemek, bir enstrüman çalmayı öğrenmek, yeni yerleri gezmek… Yapılabilecek pek çok hobi sayesinde stresinizi yenebilirsiniz. Stresinizi yendikten sonra hayatınıza odaklanmanız ve daha etkili ve rahat bir yaşam sürdürmeniz mümkün olacaktır.

Yeni hobiler edinmek ve stresini yenmek isteyen kişiler için önerilerimiz şu şekilde olacaktır:

Bu hobileri ve çok daha fazlasını yaparak siz de stresinizi yenme noktasında ilerleyebilirsiniz. Hobileri kendinize göre kişiselleştirerek siz de etkili bir şekilde stres yönetimi yapabilirsiniz. Hayatınızdan stresi atarak siz de rahat bir yaşamı kucaklayabilir ve derin bir nefes alarak hayalini kurduğunuz stressiz yaşama ve huzura kavuşabilirsiniz!